Het coronavirus (COVID-19) en de aandachtsfunctionaris

Tijdens de coronacrisis worden gezinnen geconfronteerd met heel nieuwe uitdagingen. Ze zijn meer beperkt tot hun eigen woning en moeten werk, school en zorgtaken combineren. Ook kunnen er onzekerheden zijn over de toekomst. Het lectoraat Jeugd onderzoekt hoe gezinnen deze tijd ervaren.

Zo’n 1500 vrijwilligers zitten 24/7 klaar om mensen in kwetsbare situaties of op moeilijke momenten in hun leven te ondersteunen met een goed gesprek. De Luisterlijn, gefinancierd door het Ministerie van VWS en giften, wordt voornamelijk gebeld door mensen met eenzaamheidsgevoelens, depressieve gevoelens en daaraan gerelateerde problemen en relatieproblemen. Naast de telefonische dienst biedt de Luisterlijn ook de mogelijkheid om te chatten en mailen. Hier wordt vooral gebruik van gemaakt door jongeren, die graag het gesprek aan willen gaan over relatieproblemen, omgaan met dood, somberheid, identiteit, eetstoornissen en automutilatie.

De lockdown heeft een schaduwkant die zich ook in de ziekenhuizen laat zien: meer minderjarigen met anorexia en ernstiger letsel bij kindermishandeling. ‘De coronatijd is een soort snelkookpan voor een eetstoornis.’
Hoewel de cijfers over kindermishandeling, eetstoornissen, zelfverminking en suïcidepogingen bij minderjarigen nog niet in beton zijn gegoten, zijn de signalen die de kinderartsen krijgen uiterst alarmerend. Neem kindermishandeling. Nog steeds krijgt het Amsterdam UMC wekelijks één à twee slachtoffers binnen.

Hoogleraar Forensische Gezinspedagogiek Lenneke Alink van de Universiteit Leiden deed onderzoek onder medewerkers in het onderwijs. Ze wilde achterhalen hoe vaak die medewerkers vermoedden dat er bij leerlingen sprake was van kindermishandeling. “Docenten zijn ontzettend belangrijk, zij zien hoe het met een kind gaat.”

Nederland is in lockdown. Kinderen volgen veelal thuis de lessen en ouders werken voornamelijk thuis. Hoe ga je hier als ouder en als gezin mee om? Met deze tips hopen we jou te helpen om hier richting aan te geven.

Focus niet meteen op die leerachterstand, maar geef kinderen na de lockdown ruimte om op adem te komen.’ Een dringend advies van Kim van Laar, ervaringsdeskundige en directeur van Team-Kim aan professionals. ‘Sommige kinderen zijn blij dat ze deze periode overleefd hebben.’
Kim van Laar is, zoals veel sociaal professionals, blij dat de scholen volgende week weer opengaan. Dé redding voor heel veel kinderen, weet ze. Voor kinderen die thuis worden verwaarloosd, dagelijks te maken hebben met huiselijk geweld of seksueel misbruik was de lockdown eindeloos en verschrikkelijk. ‘We vrezen echt dat seksueel misbruik de afgelopen tijd alleen maar vaker en extremer is geworden. Kinderen konden simpelweg geen kant op.’ En dus ook niet meer ontsnappen aan de dader.

Naast leuk en lief kunnen pubers onvoorspelbaar, onuitstaanbaar en emotioneel zijn. Aan jou als ouder om daar zo goed mogelijk op in te spelen. Dat valt niet altijd mee. En al helemaal niet nu je puber niet naar school gaat en de hele dag in huis is. Bovendien gaat de rek er bij onze pubers steeds meer uit nu de coronaperiode al zolang duurt en zoveel van ze vraagt.

Hoe help je je puber? Hoe zorg je voor een goede sfeer in huis? Kinderpsycholoog en opvoedkundige Tischa Neve geeft je in dit webinar volop inspiratie en tips. Ouders van kinderen van 11 tot 16 jaar

Chats en telefoongesprekken met De Kindertelefoon gingen tijdens de tweede lockdown vaker over emotionele problemen zoals eenzaamheid en depressie en over huiselijk geweld. Verder valt op dat het veel minder gaat over normale puberzaken zoals verliefdheid, vriendschap en liefdesverdriet.

Zojuist is besloten om de avondklok in te voeren als coronamaatregel. Er zijn een aantal uitzonderingen op deze maatregel; waaronder calamiteiten. Geweld Hoort Nergens Thuis (GHNT) wijst erop dat huiselijk geweld en kindermishandeling onder calamiteiten valt en roept mensen op om melding te maken.

Informatie voor jongeren en jongvolwassenen.

Wat kun je als aandachtsfunctionaris aan de jongeren adviseren?
Je soms eenzaam voelen is heel normaal. Door de lockdown en de donkere wintermaanden voel je je misschien vaker eenzaam. Wat kun je doen als je je soms alleen voelt? En waar kun je terecht als je je lange tijd eenzaam voelt?

Huisarts Danka Stuijver schrijft in haar column in de Volkskrant __“Met man en macht houden we ic-bedden vrij, achter de voordeur voltrekt zich het zwarte scenario”. Het zwarte scenario is voor veel kinderen een dagelijkse realiteit waaraan ze niet kunnen ontkomen. Het aantal kinderen dat tijdens de eerste lockdown het slachtoffer is geworden van kindermishandeling, wordt geschat op 40.000. Dat is ruim drie keer zoveel als voor de coronapandemie.

Hoewel het totale aantal meldingen tijdens de coronacrisis nauwelijks is toegenomen, zien de Veilig Thuisorganisaties wel een stijging van het aantal acute meldingen. ”We worden nu pas vaak ingeschakeld als het al helemaal uit de hand is gelopen,” zegt directeur van Veilig Thuis Noord- en Oost-Gelderland Azime Gülhan op BD.nl.

De huidige studie is de eerste studie in Nederland waarin middels informantenrapportage is geschat hoeveel kinderen en jeugdigen (0-17 jaar) er tijdens de “intelligente lockdown” in het voorjaar van 2020 slachtoffer zijn geworden van kindermishandeling.

Ruziemaken is en blijft iets moeilijks, zeker als je gedwongen thuis zit samen met andere familieleden. De schrijfster van het boek Ruziemaken, een hele kunst, waarin zij tools geeft om constructiever ruzie te maken, stuurde tijdens corona haar boeken op naar gezinnen om hen te helpen! Heel tof!

Het kabinet heeft 58,5 miljoen euro vrijgemaakt ter ondersteuning van jongeren in coronatijd. Het budget is bedoeld om de dialoog met jongeren te starten, activiteiten te organiseren, voor jongerenwerk en om extra aandacht te geven aan de mentale weerbaarheid van jongeren.

Gedurende de lockdown tot en met 19 januari zijn scholen en kinderopvanglocaties gesloten. Kinderen van wie de ouders een cruciaal beroep hebben en kinderen die maatwerk nodig hebben vanwege bijzondere problematiek of een moeilijke thuissituatie, kunnen in principe terecht bij de eigen kinderopvang en school voor noodopvang.

De meldingen van huiselijk geweld op Texel zijn in de coronaperiode aanzienlijk toegenomen.
Dat blijkt uit de beantwoording van vragen die de PvdA aan het college heeft gesteld. In de periode van maart tot en met augustus kwamen van het eiland 23 meldingen binnen bij Veilig Thuis Noord-Holland Noord. Dit is bijna een verdubbeling van de veertien meldingen die vorig jaar in deze periode op Texel werden gedaan.

Overbelasting bij mantelzorgers kan leiden tot allerlei gezondheidsklachten. Ook zijn de ondersteuningsmogelijkheden vaak niet bekend bij de oudere of de mantelzorgers. Mantelzorgers zijn er daarom bij gebaat als er met hen gesproken wordt over hun eventuele mantelzorg(over)belasting. Een eenvoudige checklist om overbelasting bespreekbaar te maken.
Vind gemakkelijk de juiste worden voor een gesprek met mantelzorgers.

In veel landen groeit naar verwachting het aantal ouderen substantieel. Omdat dit aantal toeneemt, neemt ook ouderenmishandeling in aantal toe. Dit taboeonderwerp begint overal ter wereld meer zichtbaarheid begint te krijgen,
Maar toch is het nog één van de minst onderzochte vormen van geweld in (inter)nationale onderzoeken en één van de onderwerpen die het minste aandacht krijgt, hoewel de aandacht voor financieel misbruik van ouderen een stijgende lijn vertoont. Ouderenmishandeling heeft binnen het programma Geweld hoort nergens thuis (GHNT) een plek binnen actielijn 3: aandacht voor speciale doelgroepen.

Aan huiselijke geweld valt door de corona-lockdowns bijna niet meer te ontspannen. Wereldwijd neemt het huiselijk geweld tegen vrouwen en meisjes toe. Miljoenen vrouwen en meisjes zijn in hun landen onveilig en kunnen niet vluchten.

Slachtoffers van huiselijk geweld kunnen vanaf 1 mei hulp vragen bij apotheken door een codewoord te gebruiken. De code is: ‘masker 19’.
Bij de balie kan het slachtoffer vragen om een ‘masker 19’, of als ze niet alleen zijn, een briefje op de balie leggen met daarop ‘masker 19’ geschreven.
De medewerkers van de apotheken werken met een speciaal protocol.

Team-Kim heeft een video gemaakt met bruikbare tips voor kinderen en jongeren in nood. Wij willen in deze moeilijke tijd kinderen een hart onder de riem steken. De tips in de video worden gegeven door ervaringsdeskundige jongeren van Team-Kim, die zelf te maken hebben gehad met een vorm van kindermishandeling.

Team-Kim heeft een video gemaakt met bruikbare tips voor voor professionals en andere betrokkene van kinderen en jongeren in nood. De tips in de filmpjes worden gegeven door ervaringsdeskundige jongeren van Team-Kim, die zelf te maken hebben gehad met een vorm van kindermishandeling.
Ook is er een video gemaakt voor de kinderen en jongeren zelf.

Je zorgen maken om een kind, volwassene of ouder is niet fijn. Helemaal niet als die zorgen gaan over huiselijk geweld. Maar juist jij kunt iets doen. Ook als je twijfelt. Kijk naar de signalen waar je op kunt letten, praat erover en vraag om hulp.
Een overzicht over signalen, in gesprek gaan en advies vragen

Wat als je je zorgen maakt over een kind of gezin?
Tijdens de coronacrisis is er extra ondersteuning mogelijk voor kinderen die zich nu onvoldoende kunnen ontwikkelen of voor wie de thuissituatie niet veilig genoeg is.De problemen in deze gezinnen bestonden misschien al, maar het kunnen ook nieuwe problemen zijn door de coronacrisis. Sommige ouders of opvoeders zijn onvoldoende veerkrachtig om hun kinderen de zorg, geborgenheid en voorspelbaarheid te bieden waaraan nu behoefte is. Ook kan het zijn dat de steun van belangrijke andere volwassenen, informele of formele hulpverleners tijdelijk wegvalt. Voor deze kinderen bestaat de mogelijkheid om noodopvang, onderwijs en begeleiding te organiseren.

Zorg goed voor jezelf.’
Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Zeker als je nu hard aan het werk bent.
Hoe kun je als aandachtsfunctionaris zorg dragen voor jezelf en voor je medewerkers? Er is behoefte aan heldere tips over hoe om te gaan met wat er in deze uitzonderlijke tijden op jou als professional af komt.
Daarom is dit boekje geschreven, het bevat tips en adviezen voor hen die onder grote druk moeten werken.
Deel het boekje met je medewerkers.

Informatie voor kinderen en jongeren.
Het is goed om over je vragen, zorgen of angsten te praten met iemand die je vertrouwt. Zeker nu er zoveel gebeurt om ons heen. Het is voor ons allemaal een bijzondere situatie. Misschien kun je praten met je ouders? Een vriend of vriendin? Of iemand anders? Er zijn organisaties die jij kunt bellen. Zij zijn een luisterend oor, denken met je mee of praten gewoon even met je. Je vindt ze hieronder.

Wat kun je tijdens de coronacrisis doen als je je zorgen maakt over de veiligheid van een kind?

Wat kun je doen als je je als professional zorgen maakt over de veiligheid van kinderen en gezinnen? Hoe kom je met elkaar in contact en voer je het gesprek over de zorg? Omdat je tijdens de coronacrisis vaak op afstand met elkaar hebt samen te werken vraagt dit om extra zorgvuldige communicatie.

Voor de aandachtsfunctionaris ligt er een grote uitdaging: hoe kan hij/zij de medewerkers ondersteunen, begeleiden en adviseren tijdens de coronacrisis?
Medewerkers staan onder grote druk, een grote vraag die steeds terugkomt is: ‘hoe bereik ik de kwetsbare kinderen, volwassenen en ouderen, wat kan ik doen?

Ook ouderen met een migratie-achtergrond kunnen nu terecht bij de Ouderen-Infolijn van KBO-PCOB. Zij bieden een luisterend oor en ouderen hebben de kans om vragen te stellen over de coronacrisis.

Door de crisis rondom het coronavirus is het leven van iedereen drastisch veranderd. Ook voor onze kinderen.
In plaats van in de schoolbanken te zitten is er nu thuisonderwijs, en word je als ouders dagelijks geconfronteerd met gedrag van je kind op sociale media, telefoongebruik etc.
We bespreken hier een aantal tips voor ouders en professionals over hoe kinderen veilig gebruik kunnen maken van telefoon en social media. Met dank aan Lei Seuren/LVAK.

Cynthia, van Noord-West Ziekenhuisgroep, heeft een aantal posters gemaakt die ze op de SEH heeft opgehangen. Ze zijn ook op andere plaatsen goed toepasbaar.

Beeldbellen.
Omdat het belangrijk is dat iedereen de hulp krijgt die hij / zij nodig heeft, heeft Therapieland besloten om met spoed een nieuwe functionaliteit beschikbaar te stellen op het platform: beeldbellen. Hierdoor kunnen de gesprekken tussen behandelaren en cliënten op afstand via ons beveiligd platform. Door gebruik te maken van beeldbellen behoud je het persoonlijke aspect van de behandeling, waardoor het de mogelijkheid biedt om non-verbale signalen op te vangen.

Hoe leg je kinderen uit wat er aan de hand is? Hoe praat je met hen over de impact van het virus, bijvoorbeeld als zij angstig zijn of autisme hebben? En waar vinden professionals betrouwbare informatie en hulpmiddelen? Hieronder staan adviezen en informatie van verschillende experts en organisaties op een rij.

De huidige thuisblijfsituatie zorgt voor vragen bij veel ouders. Hoe ga je hier als ouder mee om? Met deze tien tips hopen we een eerste richting te geven. De komende periode worden de tips aangevuld met concrete voorbeelden om ouders en professionals verder te helpen.

Het zijn onzekere tijden. Niemand weet welke gevolgen het coronavirus precies gaat hebben en hoe lang het gaat duren. Kinderen, jongeren en ouders zijn veel meer thuis dan gewoonlijk. Dat kan voor spanningen zorgen, wat weer van invloed is op je draagkracht. Zeker als er geen afleiding is door bijvoorbeeld sport en sociale activiteiten.

Hierdoor kun je als ouder dingen zeggen of doen waar je later spijt van krijgt. Om dat te voorkomen, is het belangrijk hier tijdig aandacht aan te besteden. Want: hoe veerkrachtiger je met de huidige situatie kunt omgaan, des te waarschijnlijker is het dat jullie er samen sterker uitkomen. En weet dat die veerkracht groter is als je steun zoekt bij andere opvoeders.

MIND wil psychische problemen voorkomen en mensen die hiermee te maken hebben ondersteunen.
Hoe blijf je ook mentaal overeind in deze stressvolle periode? Wij verzamelden tips, adviezen, organisaties waar je terechtkunt, mogelijkheden voor contact, afleiding, etc. etc. om deze periode samen door te komen.

Ouderen lopen meer risico om geraakt te worden door het nieuwe coronavirus. Dat leidt tot minder sociaal contact en soms ook dat ze praktische hulp missen. Als een persoonlijk bezoekje er niet in zit, laat toch van je horen. Of misschien juist wat vaker.

In deze coronacrisis hebben oudere en kwetsbare mensen het zwaar. Maar ook mensen die werken in de zorg, bij de politie en in supermarkten kunnen mogelijk extra hulp gebruiken zodat hun belangrijke werk door kan gaan. Wij verzamelen alle vraag en aanbod op één plek: hulp vragen en aanbieden is gratis voor maatschappelijke organisaties en particulieren. Zo maken we de kans het grootst dat hulp gevonden wordt. Want dat is nodig! Jij doet toch ook mee?

Ook voor de mantelzorger kan het een zware tijd zijn. Dagopvang valt weg. Thuiszorg wordt minder aangeboden.
Wat als de mantelzorger de zorg voor zijn naaste niet goed meer aan Kan.
Wat kan ik doen?

Heb je een luisterend oor, advies of extra hulp nodig omdat je in quarantaine of thuisisolatie zit?
Dan kun je contact opnemen met de Rode Kruis Hulplijn: 070-4455 888.
Dit nummer is van maandag t/m vrijdag bereikbaar tussen 9:00 – 21:00 uur en op zaterdag tussen 10:00-16:00 uur.

Ouders, kinderen en professionals hebben veel vragen over de gevolgen van de coronacrisis voor hun dagelijks leven en hun werk. Het ministerie van VWS heeft het Nederlands Jeugdinstituut gevraagd deze drie doelgroepen te voorzien van betrouwbare antwoorden op hun vragen. Daarbij werkt het Nederlands Jeugdinstituut samen met andere organisaties in het jeugdveld.